Tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp – đặc biệt là khu vực kinh tế tư nhân – bắt buộc phải nhanh hơn tốc độ tăng lương, nếu muốn người lao động và chủ doanh nghiệp thoát khỏi cái vòng luẩn quẩn: làm bao nhiêu cũng không mua nổi một căn nhà.
Giá bất động sản ở Việt Nam hiện đang bị “ảo hóa” bởi đầu cơ, nợ rẻ, và các chính sách thiếu định hướng dài hạn. Nó không còn phản ánh giá trị sử dụng thật, mà trở thành thước đo sai lệch về sự thịnh vượng. Trong bối cảnh đó, chỉ khi doanh nghiệp tạo ra giá trị thật, qua sản phẩm, công nghệ, hiệu quả quản trị và tăng trưởng quy mô bền vững, thì mới có hy vọng kéo nền kinh tế quay lại mặt đất và giúp xã hội tiến lên một cách công bằng.
So 5 chỉ số BDS Việt Nam với ngưỡng bền vững:
- Giá nhà / thu nhập
- Bền vững: 4–6 năm.
- VN: Hà Nội ~20–25 năm, TP.HCM ~25–30 năm, gấp 4–5 lần.
Mua nhà bằng lương: Bất khả thi.
- Giá nhà / giá thuê 1 năm
- Bền vững: ≤20.
- VN: 35–45, có nơi >50 → Gấp 2 lần.
Giá thuê bèo bọt so với giá bán, đầu tư cho thuê lỗ dài hạn.
- Tỷ lệ trả nợ / thu nhập
- Bền vững: ≤30%.
- VN: 50–60%, vượt xa an toàn.
Người mua trả góp gánh hơn nửa thu nhập cho ngân hàng.
- Giao dịch / giá
- Bền vững: Giao dịch giảm <20% vẫn ổn.
- VN: Giảm 40–70% nhưng giá vẫn nhích tăng.
Mất thanh khoản nhưng giá vẫn neo giá cao, bong bóng.
- Lãi suất & tín dụng
- Bền vững: 6–8%/năm.
- VN 2025: Ưu đãi 3,6–5,5% (3 năm đầu), phổ biến 5–7%, thả nổi 7–9%.
Sát ngưỡng hút đầu cơ trở lại.
Cả 5 chỉ số đều vượt xa ngưỡng bền vững. Giá trị thật của nhà ở VN thấp hơn nhiều so với giá bán.
Tăng trưởng và Phát triển – Đừng Nhầm Lẫn
Sự thịnh vượng thật sự không đến từ những tòa nhà cao nhất, hay những con số doanh thu “phình to” bởi đòn bẩy tài chính. Nó đến từ việc làm chủ những sản phẩm tinh vi, chuỗi cung ứng thông minh, và công nghệ mà xã hội thật sự cần, như cách một chiếc iPhone đã thay đổi thế giới. Đó là bản chất của phát triển, đó là làm ra những thứ có giá trị thật và được thế giới công nhận.
Ở Việt Nam, đôi khi chúng ta nhầm lẫn giữa tăng trưởng (growth) và phát triển (development). Tăng trưởng có thể đến từ dòng tiền ồ ạt, từ những chiêu kế toán hay bơm thổi tài sản, nhưng phát triển thì khác. Nó bền vững hơn, thật hơn, khó làm giả hơn. Và vì thế, nền kinh tế tư nhân muốn sống lâu, sống khỏe, không thể xây trên “bột mì trộn nước”. Chúng ta phải có lõi, hay nói cách khác là lợi thế cạnh tranh rõ ràng và khác biệt.
Lợi thế cạnh tranh là gì?
Lợi thế cạnh tranh không chỉ là “quy mô” hay “giá rẻ”. Đó là tập hợp ít nhất 13 yếu tố then chốt, cùng lúc cộng hưởng và vận hành nhuần nhuyễn:
- Sản phẩm và chất lượng
- Chuỗi cung ứng và hậu cần
- Tài chính và vốn chủ sở hữu thực chất
- Marketing, kênh phân phối sản phẩm/dịch vụ hiệu quả
- Truyền thông, định vị thương hiệu rõ ràng
- Khả năng R&D, tạo ra cái mới liên tục
- Công nghệ, không chỉ là phần mềm, mà là tư duy số hóa vận hành
- Hệ thống quản trị, quy trình, kiểm soát nội bộ, đo lường hiệu suất
- Cơ sở vật chất, đúng mục tiêu sử dụng, đúng công năng, không lãng phí
- Đội ngũ cấp trung có năng lực và trách nhiệm
- Lãnh đạo cấp cao có tầm nhìn và biết chọn người
- Văn hóa tổ chức – dễ cảm nhận, chặt chẽ, khả thi và rõ ràng
- Tốc độ thích nghi và khả năng đọc, hiểu xu hướng dịch chuyển thị trường (tài chính và thị trường ngành nghề mình tham gia…)
Khi anh em xây dựng doanh nghiệp trên những nền tảng như vậy, mỗi đồng nộp thuế là minh chứng cho sự trưởng thành và lòng tự trọng.
Không xin, không vay, không chờ giải cứu. Doanh nghiệp như vậy mới thật sự đóng góp cho đất nước, chứ không phải “nhà thật to – giá thật cao – nhưng móng toàn nợ xấu”.
Thời điểm này, khi thị trường trầm lắng, khi dòng tiền còn dè chừng, lại là lúc tốt nhất để xây gốc, để bồi đắp những lợi thế cạnh tranh thực sự.
Hãy im lặng mà làm. Rồi đến một ngày, bạn không cần phải PR, thị trường sẽ tự tìm đến bạn vì giá trị thật mà bạn cùng team tạo dựng trong một thời gian rất dài.
Chủ nhật nhiều tốt lành.