Nếu các ý tưởng kinh doanh và triển khai của bạn không đi xuyên qua lăng kính tài chính, rất có thể chúng đều … không-xài-được.
Mình chỉ có 20 phút để nói về định giá, chung quy các điểm chính:
1. 1993 – 2017: Giới chủ tập trung cầm một SP cụ thể, cầm trên tay để đi bán. Thị trường trống rỗng, các thuật ngữ hàn lâm về kinh doanh chưa được chuẩn hoá và xuất hiện.
Các nhà sáng lập chủ yếu dùng vốn vay thông qua trung gian tín dụng ngân hàng để kinh doanh và bổ sung vốn lưu động.
Ý nghĩa sâu xa mà tui nói: Giới chủ hồi xưa mất trung bình 15 – 31 năm để có uy tín và vị thế tài chính, các tài sản này có thể dùng để đòn bẩy thông qua thế chấp tài sản của mình hoặc bổ sung vốn tín chấp thông qua profile tín dụng lâu năm.
2. 2017 – Nay: Giới chủ trẻ hơn và thị trường cạnh tranh hơn.
Họ không thể nào chờ 15 – 31 năm để … mới có gì đó được.
Founders rộ lên phong trào huy động vốn chủ sở hữu/vốn cổ phần (Equity) thông qua việc chia sẻ tầm nhìn, lợi ích và rèn luyện năng lực thực thi để rút ngắn thời gian từ 5 – 15 năm phát triển.
Huy động vốn cổ phần rẻ hơn tín chấp nhưng đắt hơn thế chấp (vốn có tài sản đảm bảo).
Vậy, nếu bạn không-có-tài-sản-đảm-bảo, ekip của bạn phải-có-năng-lực quản lý tiền và sử dụng tiền.
3. Giai đoạn 1993 – 2017: Chủ yếu là công ty gia đình, hộ KD cá thể, công ty TNHH và hoạt động với tiêu chuẩn tương đối thấp so với thông lệ về tài chính, kế toán.
Chủ yếu PnL đơn giản.
Tài sản cá nhân cũng là tài sản DN.
Trái với cách quy định về chi phí theo thông lệ ngành.
Founders nhìn dòng cuối cùng có dư ra nghĩa là công ty mình ổn.
Chứ ít founders có khả năng điều hành và ra quyết định công ty dựa trên báo cáo và chỉ số tài chính để-ra-quyết-định.
4. Giai đoạn 2017 – Nay: Phong trào huy động vốn và cổ phần hoá không chỉ từ khối DN nhà nước mà còn các DN gia đình, công ty tư nhân trẻ với triết lý quản trị hiện đại.
Đòi hỏi các tiêu chuẩn về hoạt động với công ty nhiều chủ sở hữu phức tạp, bài bản hơn.
5. Để gọi được vốn chúng ta cần thay đổi góc nhìn.
NDT/Nhà quản lý tài sản cũng là một dạng doanh nhân.
Các bạn kinh doanh sản phẩm.
Họ kinh doanh tiền.
Các bạn có giá vốn. Họ cũng có giá vốn.
Bạn sẽ không bao giờ mua một thứ mà không thể bán chúng với giá cao hơn. Họ cũng thế.
Chúng tôi sẽ không bao giờ mua đống cổ phần mà chúng tôi không biết chúng có thể chuyển nhượng lại với-giá-cao-hơn.
Do đó founder cần phải mang đến cơ hội kinh doanh và kiếm tiền của công ty cho nhà đầu tư, chứ không phải cách tiếp cận là – làm cách nào để huy động vốn của người khác.
Nhà kinh doanh/nhà đầu tư không phải người làm từ thiện. Họ thông cảm và đồng cảm với khó khăn của bạn vì họ cũng là những người đã từng rất vất vả. Nhưng để mối quan hệ huy động vốn bền vững nó phải xuất phát từ giá trị cho cả 2 chiều.
Chúng tôi kiếm tiền và chịu trách nhiệm cho khoản tiền mà mình đang quản lý.
Nhà sáng lập cũng phải chịu trách nhiệm cho nhiều thứ trong vòng tròn điều hành KD hằng ngày.
Và các NDT cũng phải chịu trách nhiệm chi phí giá vốn từ nguồn vốn mà họ đang quản lý.
Do đó hãy học bài bản về tài chính kế toán để huy động được vốn, tìm ra cơ hội kinh doanh cho NDT.
Chúng ta không thể đưa tiền cho người không có năng lực quản lý, vì 100% cơ bản là sẽ mất khoản tiền đó.
Nên tỉ lệ đa số founders không huy động được vốn vì cơ bản founders gần như ít sự quan tâm đúng mực về tiền bạc và tài chính.
Trong một thế giới mà thông tin quá nhiều đập vào các bạn hằng ngày, nếu các ý tưởng và thông tin đó không đi xuyên qua lăng kính tài chính, các bạn sẽ mất trọng tâm và tẩu hoả nhập ma.
Dẫn tới lan-man-giữa-đường xong … hết tiền.
6. Có một mối quan hệ logic cùng chiều giữa việc:
a) Tư duy kinh doanh của một entrepreneur.
Tức là giúp công ty tăng trưởng, khi bạn ở vị trí founder bạn phải đối mặt với rất nhiều thứ chứ không chỉ tạo/sản xuất ra một món ăn.
– Giúp anh em cộng sự phát triển
– Giúp chuỗi giá trị phát triển
– Mô hình hoá công thức nhân bản
– Đối mặt với các việc trọng điểm cần làm mỗi 5 năm phát triển
– Thuế, hải quan và trách nhiệm của DN với cơ quan nhà nước …
Đừng nghĩ rằng mình có 1 món ăn ngon là có thể dễ dàng khởi sự.
b) Mô hình hoá tiêu chuẩn thương hiệu, quy trình và đào tạo cách làm của bạn cho người khác.
Nếu không đào tạo được người khác, rất khó để nhân bản.
c) Nhân bản, tăng trưởng.
Sử dụng vốn đúng mục đích, hiệu quả và có thể đo lường được bằng BCTC.
Số liệu và định lượng là kết quả phản ánh ý nghĩa cuối cùng của các ý tưởng và nỗ lực.
d) Huy động vốn và gia tăng tài sản cho NDT.
Đầu tư mở rộng và thoái vốn cho các NDT tổ chức chuyên nghiệp.
Cảm ơn team BTC đã rất chu đáo và tổ chức sự kiện mang nhiều giá trị cho cộng đồng.
Tuy thời gian hơi ít, mình chưa chia sẻ hết được các góc nhìn thực tế thông qua các case study nhưng cũng xem đây là series sự kiện số 2 giữa các cộng sự với mục tiêu làm rõ triết lý với mong muốn thiết thực hơn cho các nhà sáng lập.
Nếu các ý tưởng kinh doanh và triển khai của bạn không đi xuyên qua lăng kính tài chính, rất có thể chúng đều … không xài được.
Trust me!
