Thách thức nhất đó là chia sẻ những thứ phức tạp như tài chính cho các bạn founder không chuyên, chưa làm tài chính chuyên nghiệp bao giờ và đó cũng không phải CV được mài kiếm hằng ngày.
Tất nhiên để chia sẻ kiến thức cho phù hợp, chúng không xuất phát từ địa vị xã hội, số tiền của người đó có mà xuất phát từ quy mô doanh thu và quy mô mà người đó đã từng quản lý liên quan tới tiền bạc và con người.
Quy mô tiền và quy mô người càng lớn, kiến thức sẽ càng thấm tháp.
Làm tài chính là phải cảm nhận được vận hành.
Khó có thể chỉ nhìn số mà không cảm nhận được số diễn ra như thế nào trong thực tế.
Nên các founder đã từng làm vận hành rồi sẽ cảm thấy rất thấm tháp khi học về số, vì chúng cơ bản là ánh xạ những gì mình đã làm và giờ sắp xếp lại cho logic và đúng bản chất hạch toán kinh tế.
Nhưng mình đào tạo gần 700 founders rồi, đủ quy mô.
Và mình thấy rằng bạn nào học vận hành rồi mà chưa học tài chính loay hoay lắm, tưởng hướng đi của mình ngon ăn, nhưng ai cũng tặc lưỡi biết vậy học đủ combo thì đỡ loay hoay nhiều đường.
Số đông founders sau khi học tài chính đều khuyến khích anh em làm kinh doanh hoặc trải nghiệm khởi nghiệp học và hiểu biết về tài chính…
Trong số 700 người đó, họ bảo bạn bè em là sau này hú qua mình học hết.
Nghe mà vui lòng, nhưng rõ ràng đó xuất phát từ động lực chính:
1. Loay hoay về tiền bạc, không thoải mái lắm và luôn trong tình trạng thiếu trước hụt sau trong quá trình vận hành
Do đó kiu họ nghĩ về lí tưởng, tầm nhìn mà bụng chưa no thì đúng là chưa thực tế lắm thiệt, ai ở trong cái ghế founder … cũng dậy mà.
2. Không thường xuyên rèn luyện thói quen quản lí tiền bạc khi còn qui mô nhỏ, thì khi qui mô càng lớn thì bắt đầu ‘phú quí sinh lễ nghĩa’, đẻ ra đống thứ cầu kì nhưng kém hiệu quả và có xu hướng càng lãng phí, đào tạo nhân sự có thói quen tuân thủ theo qui trình tài chính kế toán và quản lí tiền bạc chặt chẽ là rất khó khăn, nhất là giai đoạn tái cấu trúc.
Nói đâu xa, mình quản tiền mình còn khó thì sao quản lí tiền của DN mình, đúng hông nè?
3. Làm sổ sách rất vất vả vì phải nhớ lại những gì đã thu/chi trong quá khứ cho hợp lệ với báo cáo tài sản mỗi khi có người quan tâm góp vốn vì cái con người, vì tầm nhìn hay vì cách mình phục vụ KH.
Nhưng không biết bắt đầu từ đâu.
Các tài khoản phổ biến không nhớ:
131: Các khoản phải thu các năm trước
331: Các khoản phải trả các năm trước.
Các TSCD trong quá trình RnD không còn hiệu quả phải thanh lý bớt.
Ghi nhận vốn chủ sở hữu và tách bạch phần vốn vay.
Báo cáo tài chính đọc hông có logic.
Bên rót vốt giải ngân rất muốn hạ chuẩn để đầu tư nhưng không tìm ra cách nào.
4. Lợi nhuận làm ra không bao nhiêu mà tới năm thứ 3 còn phải đóng thuế phạt vì làm sai hoặc làm thiếu báo cáo quyết toán.
5. Không verify (chứng thực) được mô hình KD đang theo đuổi có tương lai hay không?
Vì phải nắm được cấu trúc chi phí, ví dụ:
– Giá vốn chiếm bao nhiêu %
– Quĩ lương cho phép tối đa %
– Chi phí bán hàng %
– Chi phí quản lý %
– Khấu hao %
Cách ta đang triển khai liệu có lãi và chúng có tương lai, hay không?
6. Chúng ta có khác biệt thật không? Nếu khác biệt thật thì:
– Chi phí Marketing phải nhỏ hơn so với bên khác
– Giá vốn phải tối ưu hơn với bên khác
– Vận hành phải tối ưu hay ít chi phí hơn với bên khác
Thì lúc đó ta mới tự tin là ta khác biệt thật, chứ không chỉ là các dạng khác biệt không rõ ràng trong cách nghĩ của người dùng sản phẩm hoặc đại trà, bình bình, giống giống nhau khi họ đã thấy các SP tương tự khác trên thị trường.
7. Không biết nên tin nhân sự kế toán của mình ở mức nào, báo cáo họ gửi có chính xác không, có làm đúng thông lệ và nguyên tắc không, có dùng chung 1 nguyên tắc hạch toán nhất quán hông, làm sao nhìn vào báo cáo biết họ làm sai hay làm đúng, soát xét và kiểm tra double check lại bằng cách nào, có khi nào phân tích và chắc cú dựa trên cái mình đang làm đúng hông?
Và cuối kì (cuối tháng) so với tiền có trong túi đầu tháng thì chi tiêu đã hợp lí và ăn khớp chưa?
Các hoạt động phát sinh trong kỳ có khớp, có được ghi nhận và khớp số liệu tồn quỹ cuối tháng không?
8. Chưa nắm rõ các loại tài sản:
– TIền mặt mình có
– Tiền gửi ngân hàng
– Hàng tồn kho
– Các khoản phải thu từ khách hàng cần đối soát
– Các khoản phải trả
– Vốn chủ sở hữu ghi nhận
– Tách bạch vốn chủ, vốn vay
…
Liệu có ăn khớp với số vốn góp ban đầu tới thời điểm kinh doanh này hay không?
9. Làm ăn có lãi 4,5 năm nhìn lại thấy cổ đông/co – founder mình đã khác, cả 2 khác nhau nhiều về tầm nhìn.
Nhưng quyền biểu quyết thì chưa có tỉ lệ phù hợp, cân đối.
Người thì thích làm, người thấy vậy cũng ổn rồi.
Công ty vận hành nhiều giám đốc cùng quyết định.
Quyết định tiền bạc khá lâu.
Công ty thì còn nhiều thách thức, mà ra quyết định thì hơi lâu.
Cổ đông chán, rút vốn nhưng tiền đâu mua lại, tái đầu tư hết rồi còn đâu. Rồi những lúc công ty thăng trầm, rơi vào sinh tử, xuống tiền bán nhà duy trì rồi còn đâu.
Lại trách nhau, lại chia tay, lại buồn phiền trong lòng.
Học kinh doanh, hãy đi học tài chính đầu tiên, anh/chị em nhé.
Lại kết thúc 1 lớp nữa, hẹn anh/chị em sau 1 tháng tới buổi ôn tập để review lại kiến thức sau khi đã làm bài tập và ánh xạ vào thực tế DN của mình nhen.
Để tránh loay hoay, học ngay tài chính huy động vốn cổ phần (Private Equity) dành cho giới chủ.
Đăng ký Vu Huong Lien.